10-letni Faustino Oro najmłodszym mistrzem międzynarodowym w historii

10-letni FM Faustino Oro, określany mianem „Messiego szachów”, zdobył w turnieju w Barcelonie trzecią normę na tytuł mistrza międzynarodowego (IM), dzięki czemu został najmłodszym w historii graczem, któremu udało się go uzyskać. Młody utalentowany Argentyńczyk jest jednym z trzech szachistów, którym ta sztuka udała się przed ukończeniem 11 roku życia.

W 9-rundowym turnieju Club de Ajedrez Barcelona, który odbywał się w stolicy Katalonii w dniach 26-30 czerwca, Oro nie poniósł żadnej porażki. 10-latek wygrał cztery z pierwszych sześciu partii, a trzy ostatnie zremisował. Oro zdobył w turnieju 6,5 pkt z 9 możliwych i zajął wspólne pierwsze miejsce z IM-em Cristianem Andresem Hernandezem, o pół punktu wyprzedzając GM-a Hipolito Asisa Gargatagliego. 

Choć o zdobyciu przez Oro trzeciej, ostatniej normy na IM-a zadecydowały remisy w ostatnich partiach, nie przyszły mu one aż tak łatwo. W dwóch ostatnich pojedynkach młody Argentyńczyk był pod sporą presją i musiał bronić się w gorszych pozycjach, zwłaszcza w finałowej partii turnieju z IM-em z Chile Fernando Valenzuelą Gomezem. Ostatecznie Oro wywalczył remis i ten wynik zagwarantował mu zdobycie ostatniej normy na tytuł mistrza międzynarodowego. Co ciekawe, swoją drugą normę 10-latek zdobył zaledwie miesiąc wcześniej na turnieju w Medellin, w Kolumbii, natomiast pierwszą w październiku ubiegłego roku w Argentynie.

Turniej w Barcelonie zaczął się dla Oro w najlepszy możliwy sposób, bowiem młody Argentyńczyk pokonał w pierwszej rundzie jedynego arcymistrza, który brał udział w turnieju. 

W drugiej i trzeciej rundzie Oro również ograł swoich rywali, a w rundach nr 4 i 5 zremisował. W końcowym sukcesie kluczowe okazało się zwycięstwo w rundzie nr 6, odniesione w partii z FM-em Alexem Tornero, ponieważ dzięki niemu Argentyńczykowi do zdobycia normy wystarczało zdobycie 1,5 pkt w trzech ostatnich partiach.

W finałowej rundzie turnieju Oro wyśmienicie bronił się w dużo gorszej pozycji i po niemal trzech godzinach gry, uratował remis.

Po zakończeniu pojedynku 10-latek nie świętował swojego sukcesu, ale spokojnie podpisał blankiety z zapisem partii i wraz ze swoim ojcem opuścił salę gry.

Trzeci gracz, który został IM-em przed ukończeniem 11 roku życia

W wieku 10 lat, 8 miesięcy i 16 dni młody talent z Argentyny spełnił wszystkie wymagania do uzyskania tytułu mistrza międzynarodowego (IM), który musi jeszcze zostać formalnie zatwierdzony przez Międzynarodową Federację Szachową (FIDE). Oro był bardzo bliski zdobycia trzeciej normy na IM-a już podczas wcześniejszego czerwcowego turnieju Madrid Chess Festival, podczas którego przekroczył wymagany na IM-a poziom 2400 Elo, jednak wówczas ta sztuka mu się nie udała.

Rekordowe osiągnięcie Oro sprawia, że znalazł się w elitarnym gronie zawodników, którzy uzyskali tytuł IM-a przed swoimi 11. urodzinami. Poprzedni rekord należał do GM-a Abhimanyu Mishry, za którym z różnicą zaledwie 17 dni plasował się GM Praggnanandhaa Rameshbabu.

Obecnie to Oro znajduje się na szczycie prestiżowej listy młodych talentów, z których wszyscy zostali później arcymistrzami.

Dla porównania, GM Magnus Carlsen zdobył tytuł IM-a w wieku 12 lat i 7 miesięcy, GM Alireza Firouzja w wieku 12 lat i 9 miesięcy, GM Wesley So w wieku 12 lat i 10 miesięcy, GM Hikaru Nakamura w wieku 13 lat i 2 miesięcy, a GM Fabiano Caruana w wieku 13 lat i 4 miesięcy.

Na lipcowej liście rankingowej FIDE Oro będzie sklasyfikowany z rankingiem 2418, ale dzięki bardzo dobremu występowi w Barcelonie, gdzie przedłużył swoją passę bez porażki do 31 partii, jego ranking na sierpniowej liście FIDE będzie zwiększy się o kolejne 31 pkt. Choć do ukończenia 11. roku życia pozostały mu jeszcze cztery miesiące, Oro już plasuje się w pierwszej piętnastce szachistów w Argentynie.

Aby zilustrować jego wyczyn, Chess.com porównało obecny ranking Oro z rankingiem trzech najlepszych obecnie zawodników na świecie, Carlsena, Nakamury i Caruany, który mieli, gdy byli w tym samym wieku co Argentyńczyk.

Talent z czasów pandemii

Oro jest jednym z tych dzieci, które uczyły się gry w szachy podczas pandemii i zdobywają tytuły w coraz to młodszym wieku, bijąc rekordy na prawo i lewo. „Myślę, że z biegiem czasu będziemy obserwować coraz więcej takich sytuacji. Wiele dzieci jest coraz bliżej tytułów IM-a, GM-a, a może nawet wejścia na najwyższy poziom. Zawodnicy, którzy zaczęli grać podczas pandemii” - powiedział Nakamura w nagraniu na YouTubie.

Ojciec Faustino, Alejandro Oro, zdradził, że jego syn nauczył się grać w szachy w wieku sześciu lat po tym, jak na prośbę swojej żony Rominy Simondi założył mu konto na Chess.com. Podczas lockdownu w trakcie pandemii rodzice musieli znaleźć jakiś sposób, żeby powstrzymać swoje dziecko przed kopaniem piłki i niszczeniem rzeczy w domu.

Podstęp najwyraźniej zadziałał, ponieważ Oro zakochał się w szachach i po zaledwie roku aktywnej gry osiągnął ranking FIDE na poziomie 2000. W tym samym czasie zaczął streamować po hiszpańsku z dyrektorką ds. treści w ChessKid, WIM Ivettą Garcią Morales, która powiedziała Chess.com:

„Odkąd poznałam Faustiego Oro w 2021 roku, gdy rozgrywał swoje pierwsze partie, wiedziałam, że mam do czynienia z szachowym geniuszem. Najbardziej zwracała uwagę jego miłość do szachów”.

Odkąd poznałam Faustiego Oro w 2021 roku, gdy rozgrywał swoje pierwsze partie, wiedziałam, że mam do czynienia z szachowym geniuszem. Najbardziej zwracała uwagę jego miłość do szachów.

 —WIM Ivette Garcia

Bicie rekordów

Podczas swojej wędrówki po tytuł najmłodszego w historii mistrza międzynarodowego, 10-latek ustanowił jeszcze kilka innych oszałamiających rekordów. W zeszłym roku został najmłodszym zawodnikiem, który przekroczył ranking 2200 i 2300 w szachach klasycznych. Niedługo później jako pierwszy w wieku poniżej 10 lat zdobył również swoją pierwszą normę na IM-a.

1 lipca oficjalnie przekroczył barierę 2400 punktów na oficjalnej liście rankingowej FIDE, co sprawia, że jest drugim najmłodszym zawodnikiem, któremu się to udało—GM Nodirbek Abdusattorov dokonał tego, gdy był kilka miesięcy młodszy.

O Oro zrobiło się również głośno za sprawą wyjątkowych umiejętności w szachach błyskawicznych i superbłyskawicznych na Chess.com. Argentyńczyk pokonał w bullecie zarówno Carlsena, jak i Nakamurę, a z IM-em Levym Rozmanem (GothamChess) wygrał w meczu blitza. Niedawno został również najmłodszym w historii zawodnikiem, który przekroczył ranking 3000 w blitzu na Chess.com.

Jego rodzice wielokrotnie podkreślali jednak, że nie wywierają presji na swojego syna i że nie zależy im na rekordach. Alejandro Oro powiedział argentyńskiej gazecie InfoBae:

„Romina i ja o to nie zabiegamy, nie zależy nam na rekordach, ale on chce zdobyć tytuł mistrza międzynarodowego i to jest dla niego ważniejsze...”.

Romina i ja o to nie zabiegamy, nie zależy nam na rekordach, ale on chce zdobyć tytuł mistrza międzynarodowego i to jest dla niego ważniejsze...

 —Alejandro Oro, ojciec Faustino

Ojciec podkreślił, że decyzję o grze w Barcelonie podjął sam Faustino: „Dla Rominy i dla mnie byłoby lepiej, gdyby odwołał swój udział, ponieważ rozegrał wiele partii w ciągu kilku dni, ale jest bardzo zmotywowany, chce grać i jest pewny siebie, a to bardzo ważne przed turniejem” - powiedział.

Pierwszy trener Oro: Styl pracy jak u zawodnika z rankingiem 2600

W zeszłym roku rodzina przeprowadziła się z Argentyny do Badalony w Hiszpanii, aby ich syn mógł skupić się na karierze szachowej. Wydaje się, że to się opłaciło, ponieważ od tego czasu Oro zyskał około 100 punktów rankingowych. W zeszłym miesiącu okazało się również, że grupa anonimowych przedsiębiorców wraz z Argentyńską Federacją Szachową uruchomiła bezprecedensowy plan mający na celu finansowe wsparcie rodziny.

Oro ma teraz w sumie pięciu trenerów, którzy otrzymują wsparcie w ramach wspomnianego programu. Jednym z nich jest jego pierwszy trener z Argentyny, IM Jorge Rosito, który opisał dla Chess.com wyjątkowy talent, który ma to szczęście, że otrzymuje wsparcie od swoich rodziców.

„Kiedyś zapytałem ojca Faustiego, jak to jest być jego ojcem. Kiedy Fausti zaczął grać w szachy, byłby szczęśliwy, gdyby został mistrzem w kategorii do lat 8, ale wtedy wszystko się zaczęło - został ojcem geniusza. Nie ulega wątpliwości, że jego rodzice doskonale poradzili sobie z tą sytuacją”.

Jako trener Oro od 2020 roku, opisał utalentowane dziecko, które kocha szachy i ciężko pracuje, aby grać jeszcze lepiej.

„To, co ostatnio najbardziej mnie zaskakuje, to jego zdolność do pracy. Jego nawyki pracy są takie, jak u gracza z rankingiem 2600, co naprawdę mnie zaskakuje, ponieważ on ma zaledwie 10 lat. To ważne, żeby o tym wspomnieć, ponieważ talent idzie w parze z ciężką pracą, a Fausti wyrobił w sobie odpowiednie nawyki”.

To, co ostatnio najbardziej mnie zaskakuje, to jego zdolność do pracy. Jego nawyki pracy są takie, jak u gracza z rankingiem 2600, co naprawdę mnie zaskakuje, ponieważ on ma zaledwie 10 lat.

 —IM Jorge Rosito, pierwszy trener Oro

Rosito mówi, że trenował zawodników z całej Ameryki Łacińskiej, ale praca trenerska jeszcze nigdy nie sprawiała mu takiej przyjemności jak teraz.

„Nie wiem, jak to opisać, czuję się, jakby z nieba spadł anioł, a ja żył w jakimś filmie. Nigdy nie muszę powtarzać niczego Faustiemu dwa razy. Jego szybkość, jego ciągłe pragnienie wygrania z każdym przeciwnikiem... Praca z Faustino jest jak sen i film, w co wciąż nie mogę uwierzyć. Czuję ogromną satysfakcję, że mogę oglądać ten film od czasu, gdy Fausti miał sześć lat, aż do teraz, gdy ma 10 lat. 
To wspaniała osoba i warto podkreślić, że nigdy nie był arogancki. Jest bardzo skromny i zabawny. Mógłbym mówić o Faustim przez godzinę!”.

Nie wiem, jak to opisać, czuję się, jakby z nieba spadł anioł, a ja żył w jakimś filmie. Nigdy nie muszę powtarzać niczego Faustiemu dwa razy. Jego szybkość, jego ciągłe pragnienie wygrania z każdym przeciwnikiem... Praca z Faustino jest jak sen i film, w co wciąż nie mogę uwierzyć.

 —IM Jorge Rosito, trener Oro

Kolejnym trenerem Faustino jest peruwiański arcymistrz Jorge Cori, który pracuje z Oro od dziewięciu miesięcy. „To geniusz, najlepszy talent, jaki kiedykolwiek widziałem” - powiedział. Zapytany, jak wygląda praca z zawodnikiem, odpowiedział: „Bardzo dobrze. 
To tak, jakby grać z dobrym znajomym. Zapomina się, że ma dziesięć lat”.

Zdanie to podzielił również Mario Petrucci, prezes Argentyńskiej Federacji Szachowej. W e-mailu do Chess.com zachwalał osobowość Oro.

„Wśród jego cech można wyróżnić życzliwość, prostotę, empatię wobec przeciwników, bycie dobrym uczniem i szacunek, którym darzy swoich nauczycieli”.

Oro zyskał już rozgłos w argentyńskich mediach, które nazwały go „Messim szachów”. Petrucci zauważył, że trudno oszacować konkretny wpływ, jednak szachy z pewnością dotarły do nowych odbiorców.

Dodał też: „Zwykli ludzie niezwiązani ze społecznością szachową wiedzą teraz o istnieniu Faustino, śledzą jego wyniki i zwracają uwagę na jego osiągnięcia. To zjawisko nigdy wcześniej nie miało miejsca, dzięki czemu szachy przykuły uwagę nowych widzów i urzędników państwowych, którzy są zainteresowani udzielaniem nam wsparcia”.

„Wszystko to bardzo pozytywnie wpływa na szachy, co wykorzystujemy do wspierania innych talentów. W każdym sporcie zawsze jest tak, że gdy pojawia się postać światowej klasy, to dana dyscyplina zyskuje zarówno pod względem ilości, jak i jakości” - powiedział Petrucci.

Już niedługo ponownie zobaczymy Oro w akcji, ponieważ w przyszłym tygodniu weźmie udział w rozgrywkach ChessKid Youth Championship, w których zagra w sekcji do lat 16.