Carlsen's Abdication: Reactions From The Chess World

GM Magnus Carlsen'in dünya şampiyonluğunu unvanını savunmama kararı bir anda açık gökyüzündeki yıldırım değildi ama pek çok kişiye şok oldu. Haber düştükten bir gün sonra Chess.com satranç dünyasından gelen tepkileri sizler için derledi.

2000-2022 FIDE Dünya Şampiyonu ve 2007-2013 yılları arasında Dünya Satranç Şampiyonu olan GM Vishy Anand, Chess.com'a şu sesli mesajı gönderdi:

"Magnus bu tereddütü veya konuyla ilgili içinde kaynayanlar hakkında uzunca bir süredir konuştuğu için kesinlikle kimseyi şaşırtmadı bu anlamıyla. Bence bu karar köprüyü geçeceğine inanmakta güçlü çekildiği için orta dereceli bir sürpriz oldu."

"Ancak kararını tamamen anlıyorum. Bir şekilde ben de bir yıl veya iki yılda bir üst üste maçlar oynamaktan yoruluyordum. Bir anlamda, kaybedince bu sorun kendiliğinden çözüldü. Magnus'un sorunu biraz da kaybetmemesi.

"Bakın, kararını anlıyorum. Bence sadece başarılarına saygı duyabiliriz ve ona 2900'ü geçme hedefinde başarılar dilerim!"

2000-2007 yılları arasında 14. Dünya Satranç Şampiyonu olan GM Vladimir Kramnik, şu an Covid'i atlatıyor —bu da Dortmund'a katılımını son dakikada iptal etme sebebiydi. Bir e-mail ile cevap verdi: "Çok rasyonel bir karar ve bekleniyordu. Satranç için iyi mi oldu kötü mü oldu, bu noktada kim bilebilir? Göreceğiz."

1985-2000 yılları arasında 13.Dünya Satranç Şampiyonu olan GM Garry Kasparov, görüşlerini Twitter'da açıkladığı mesaj dizisiyle paylaştı:

İlk düşüncem, benim yaptığımın veya benzerinin bir başkası tarafından yapıldığını annemin görmesini dilemekti, bu mümkün olmasa da! Herkes beklediği ve talep ettiği şeyden uzaklaşmak cesaret ister. Magnus'a sempati duyuyorum.

Tabii ki Magnus oynayacak--şu an Zagreb'de oynuyor. Amaçları için en iyi olduğuna inandığı şeyi yapıyor, sadece yaratıcı hayatını istediği şekilde yaşıyor ve FIDE insanlarıyla zamanını nasıl harcadığı üzerine tartışmadan hayatını istediği gibi geçirebilecek.

Psikiyatrist veya zihin okuyucu değilim yalnızca Dünya Şampiyonunun değişiklik, satranç dünyasında değişim istemesine sempati hissediyorum. Ve buna ihtiyacı olduğunu da görüyorum. FIDE on yıllardır dolaylı ya da dolaysız bir Rus istihbarat aygıtı ve işe yaradığı için böyle olmaya devam ediyor gibi görünüyor.

Satrancı küresel ölçekte sponsorluk, eğitim ve teknoloji yoluyla tanıtmaya devam ediyorum ve eminim Magnus da bunu yapacak. Sizce FIDE bunu yapıyor mu? FIDE Başkanlığı için aday olduğum 2014'ten sonra nihayet FIDE'nin kurtarılamaz olduğunu kabul ettim.

Magnus büyük bir şampiyondu ve öyle olmaya devam edecek. Belki de benim de tuttuğum klasik maç formatı Magnus'un yaratıcı ihtiyaçlarını ifade etmeye yetmiyordu. Öyle olsun. Politika yerine yeni meydan okumalar ve daha fazla harika satranca! 

Zirvede kalmak zirveye çıkmaktan daha zordur çünkü zaten hayatınızın amacına ulaştığınızı hissedersiniz. Satranç Olimpus'una tırmantıktan sonra motive kalabilmek Everest Dağı'nı bir kez daha veya altıncı kez daha tırmanmaya benzer. İnsanların amaca ihtiyacı vardır.

Yerel bir televizyona da konuşan Kasparov bu kez daha siyasi bir yorum yaptı: "Tarih tekerrür ediyor. Yaklaşık 30 yıl önce FIDE'den uzaklaşmıştım. Magnus'un böyle kesin bir karar vermesinde muhtemelen pek çok neden var. Sanırım FIDE'den bir kurum olarak memnun değil ve bunu zaten on yıllardır söylüyordum. Burası satrancın profesyonel olarak gelişmesini garanti edebilecek bir tüzellik değil. Hâlâ Rusya tarafından kontrol ediliyor ve şu anki uluslararası şartlarda bu da bu kurumun geleceği için iyi bir işaret değil."  

.@Kasparov63 o Magnus Carlsen za #HRT: "Povijest se ponavlja, a sada su Zagreb i Hrvatska u centru šahovskog svijeta" @GrandChessTour #Chess #Carlsen #Kasparov #FIDE Više➡️https://t.co/wIVnEqvKqy pic.twitter.com/OBj079HZuc

— HRT Sport (@HRTsport) July 20, 2022

1993'te Profesyonel Satranççılar Birliği'ni Kasparov ile kuran GM Nigel Short PCA'nın üç unvan maçından ilkinde de oynamıştı. Şu maili attı: "Üzücü çünkü Magnus parlak bir oyuncu ve onu izlemekten hepimiz keyif alıyoruz. Ben yine de kararını anlayabiliyorum: Sadece bir dünya şampiyonluğu maçı oynadım ve hem fiziksel hem de duygusal olarak yeterince yorucuydu. Üst üste maçlar oynamak muazzam. Yine de oyun bir kişiden daha büyük ve devam edeceğiz. Yeni şampiyonlarımız olacaki harika oyunlar oynayacaklar ve onlara da hayranlık duyacağız."

GM Hikaru Nakamura Adaylar Turnuvasındaki son tur oyununun sonucunun (berabere ikinci bitirmesine yetiyordu; ama kaybetti) bir fark yarattığını düşünüyor. Bu haberi kendi yayınında tartışırken şu sözleri söyledi:

"2022'nin tespiti şudur ki aslında ikinci bitirseydim Magnus'un oynayacağına hemen hemen eminim. (...) Günün sonunda, satranç dünyasında en fazla tanınan iki isim Magnus ve benim. Dahası, benim dünya satranç şampiyonu olabileceğim ve Magnus'un dünya şampiyonu olamayabileceği fikriyle Magnus asla barışamazdı, bu en azından bu durumda benim çıkardığım sonuç."

Twitter'da Nakamura şaka yollu olarak yayıncılığı bırakabileceğini söyledi:

Just kidding. I LOVE my job!! https://t.co/1IAaMM5tcJ

— Hikaru Nakamura (@GMHikaru) July 20, 2022

Şaka yapıyorum. İşimi SEVİYORUM!! https://t.co/1IAaMM5tcJ

— Hikaru Nakamura (@GMHikaru) 20 Temmuz 2022

Carlsen'in yanıtı (re)tweet şeklinde şöyleydi:

Copium overdose https://t.co/aZaiAbMK3b

— Magnus Carlsen (@MagnusCarlsen) July 21, 2022

Copium yüksek dozu https://t.co/aZaiAbMK3b

— Magnus Carlsen (@MagnusCarlsen) 21 Temmuz 2022

"İlk başta oynayacağını düşündüm; ama  birkaç gün sonra Magnus'un oynamayacağı netleşmişti," dedi GM Maxime Vachier-Lagrave ve bu dayanağını "içeriden kaynaklara" dayandırdı. Zagreb'de Super United Croatia Hızlı Satranç & Yıldırım turnuvasında oynayan Fransız şöyle devam etti: "Her neyse, bu Magnus'un kararı. Benim için şu an hiçbir şeyi değiştirmiyor. Soru şu, bu veya bir sonraki döngüde bu karar [dünya şampiyonluğu sisteminde] bir değişikliğe yol açacak mı? O zaman, Magnus ve diğer tüm oyuncuları masaya davet edip ne istediğimize beraber karar vermemiz olur. Belki hiçbir şeyi değiştiremeyiz; ama dünyanın bir numarası ve 10 yıldır dünya şampiyonu olan ismin artık döngüde yer almaması üzücü. Bunu önümüzdeki birkaç yıl içinde göreceğiz."

Dünya şampiyonluğu unvanının değer kaybedip kaybetmediği sorulduguğunda Vachier-Lagrave şu cevabı verdi: "Dürüst olmak gerekirse, bence zaten değeri azalmıştı; çünkü zamanımıza uyarlanmamıştı. Dolayısıyla bence dünya şampiyonasını daha iyi tasarlamanın yolları olmalı. Tabii ki bu bir gelenek ve birçok insan bana katılmayacaktır. Yine de belki de bir değişiklik zamanı gelmişti ve Magnus'un bu hareketi bunu kolaylaştırır."

GM Wesley So da Zagreb'den görüşlerini paylaştı: "Kesinlikle şok edici. Magnus hâlâ büyük favori. Açıkça en güçlü oyuncu o nedenle şok edici. Şimdiden çok fazla maç oynadığını anlıyorum ve sanırım 14 klasik oyun oynamak istiyor çünkü epeyce hazırlığı oluyor. Belki de başka şeyler yapmak istiyordur.

Aynı zamanda bunun başka oyunculara daha fazla şans vereceğini, girişim sağlayacağını. Bence Magnus'un 11 yıldır dünyanın bir numarası olması diğer oyuncularda depresyona neden oluyordu! [Gülerek]. Artık dünya şampiyonluğu döngüsünün bir parçası olmaması derin nefes almalarına sebep olabilir. Ancak bu kesinlikle ilginç; çünkü çok genç ve deposunda daha çok benzin var gibi duruyordu. Neler olacağını bekleyip göreceğiz."

2002-2004 arası FIDE Dünya Şampiyonu olan GM Ruslan Ponomariov şöyle dedi: “Magnus' kararı bana ana akım medyada sunulduğu şekilde şaşırtıcı gelmiyor ve zaten Magnus bu kararın nedenlerini de açıkladı. Bu konu hakkında daha fazla spekülasyon yapmamıza gerek var mı?”

Bu yeni durumun satranç dünyası için ne kadar kötü olduğu sorulunca da şu yanıtı verdi: "Satranç dünyası için çok mu kötü oldu? Bence dünya şu an öyle derin bir krizdeki, kimin kiminle satranç oynadığı gibi konular bana hiç de önemli gelmiyor. Bu  da geçecektir.”

Chess.com yorumcusu GM Daniel Naroditsky: "Magnus'un kararının her satrançsevere bir hayal kırıklığı olarak görünmesi tartışmasız. Ancak her şeyi yerli yerine koymakta fayda var: Magnus satranç dünyasındaki hükmünü defalarca tekrar etti ve bir çok yorucu maç sürecine daha girmek istememesi anlaşılır. Onu oynamak büyük keyif ve kalan satranç hedeflerini gerçekleştirmesini diliyor, 2024 Adaylar Turnuvasında oynamasını umuyorum!"

GM Jesse Kraai kısa; ama çok güçlü bir tweet'le görüşlerini belli etti:

Ding-Nepo obviously not a WC match

— Jesse Kraai (@JesseKraai) July 20, 2022

Ding-Nepo kesinlikle bir DŞ maçı değil [DŞ: Dünya Şampiyonluğu kısaltması - Ç.N.]

— Jesse Kraai (@JesseKraai) 20 Temmuz 2022

Quality Chess yayınevinin eş sahibi ve yazarı GM Jacob Aagaard, dünya şampiyonasının olası devalüasyonu üzerine şu yorumu yaptı:

The same comments were common in 2012 where Magnus had not participated in the cycle. I do think it is nonsense to say that Carlsen prevents his challengers from becoming real World Champions by not playing. Only Kasparov managed to keep the title and not play :-)

— Jacob Aagaard (@GMJacobAagaard) July 20, 2022

GM Nigel Davies, author and trainer, put things into perspective:

I would estimate that for something like 30-40% of the history of the World Chess Championship, the official champion has not been the World's strongest player. And in the grand scheme of things it's really not a big deal...

— GM Nigel Davies (@GMNigelDavies) July 20, 2022

Sanırım Dünya Satranç Şampiyonluğu tarihinin %30-40'ında resmî  şampiyon dünyanın o anki en güçlü oyuncusu değildi. Dolayısıyla büyük resme bakınca bu o kadar da önemli değil...

— GM Nigel Davies (@GMNigelDavies) 20 Temmuz 2022

Satranç sektöründeki en önemli yayıncılardan Agadmator, biraz da tarihsel bir perspektif getirdi:

The only champions not to lose their title in a match.
Magnus Carlsen joins the ranks of Morphy, Alekhine and Fischer.

— agadmator (@agadmator) July 20, 2022

Unvanlarını maçta kaybetmeyen şampiyonlar:
Magnus Carlsen Morphy, Alekhine ve Fischer'in arasına katıldı.

— agadmator (@agadmator)20 Temmuz 2022

WFM Alexandra Botez, yorumcu ve yayıncılık yıldızı da şöyle diyor: "Kesinlikle bu Magnus için çok kişisel bir karar. Eminim bu uzun süredir üzerinde düşündüğü bir karardı ve kolay da aldığını düşünmüyorum. Saygı duymakla birlikte satranç dünyasında gelmiş geçmiş en iyilerden birisinin zirvedeyken nasıl performans gösterdiğini göremeyecek."

1984'ten beri dünya şampiyonluğu maçlarını izleyen ünlü İspanyol gazeteci Leontxo Garcia şöyle dedi: "Carlsen geriye doğru kürek çekerken satranç dünyası anın fırsatını değerlendirmek için ileri doğru kürek çekmeli. Moral bir sorumluluğu var ve bunu doldurmakta, üstelik FIDE muhafazakar bir kurum olsa da ona oldukça yenilikçi öneriler getirdiği halde, Satranç bu kritik anda en az iki yıl kaybedecek."

FIDE Başkan Arkady Dvorkovich de bir açıklama yayınladı ve şu sözleri söyledi: "Magnus Carlsen FIDE'den ancak saygıyı hak ediyor ve tüm satranç toplumu kariyeriyle ilgili her ne karar verirse versin bunu hissedecektir. Yalnızca tarihteki birkaç kişi unvan için beş maç oynamanın müthiş ağırlığını anlayabilir."

Dünkü flaş haberde,GM'ler Ding Liren ve Ian Nepomniachtchi'nin ilk tepkilerine yer verdik. Ding'in "yeni bir dönemden" bahsederken "gelecek yıl taç için bir dünya şampyonluğu maçı yapmaktan çok büyük heyecan duyduğunu söyledi." Nepomniachtchi ise Carlsen'in kararına saygı duyduğunu ama kişisel olarak da "çok hayal kırıklığına uğratıcı" olduğunu da ekledi.

Peki Carlsen'in kendisi? Yine Zagreb'de  Super United Croatia Hızlı Satranç & Yıldırım Turnuvasında söyleşi verirken şu yorumu yaptı:

"Bir yıldan uzun süredir bu ruh halindeyim. Kesinlikle resmîleşmesi garip hissetiriyor; ama bunla da sıkıntım yok. Oynamaya ve elimden geldiğince en iyi şekilde oynamaya devam edeceğim. Birkaç yıldır önceki kadar rekabetçi değilim; ama yine de satranç oynamak istiyorum ve hâlâ iyi oynamak istiyorum. Bir süredir aynı motivasyonum yok; ama bu çok daha kötü oynayacağım anlamına gelmiyor!"

En iyi oyuncunun bulunmadığı bir dünya şampiyonluğunun değerini kaybedip kaybetmediği sorulduğunda şu yanıtı verdi: "Evet, sanırım; ama bu benin sorunum değil aslında."