Kale
Kale satrançtaki en güçlü ikinci taştır! Uzun erimli bir taştır ve arka sıra matlarıyla ünlüdür!
Kale hakkında bilmeniz gerekenler şunlar:
Kale
Oyun başladığında her iki tarafın da ikişer kalesi olur. Kaleler oyuna tahtanın köşelerinde başlarlar: Beyazın kaleleri a1- ve h1-karelerinde, Siyahın kaleleri ise a8- ve h8-karelerinde oyuna başlarlar.
Kale, ağır taş olarak kabul edilir (tıpkı vezir gibi) ve beş puan değerindedir. Bir Piyona göre (bir puan), Ata (üç puan) ve bir file göre (o da üç puan) hissedilir derecede değerlidir; ama vezire göre de daha az değerlidir (dokuz puan).
Kale Nasıl Hareket Eder?
Yukarıda belirttiğimiz gibi, kale tahtada (Vezirden sonra) en güçlü ikinci taştır. Kale, ileri, geriye veya yana istediği kadar oynayabilir; ama çaprazlarda hareket edemez (vezir veya filin aksine). Kale bir dikeyde yukarı veya aşağı istediği kadar oynayabilir. Aşağıdaki diyagramda kalenin üstü çizilen e-dikeyinde olası hamlelerini görebilirsiniz.
Kale aynı zamanda her yatayda sağa ve sola oynayabilir. Aşağıdaki diyagramda, kalenin üstü çizilen dördüncü yatayda olası hamlelerini görebilirsiniz.
Kalenin hamlelerini hatırlamanın bir yolu, gidebileceği yerleri birleştirdiğinizde oluşan şeklin artı işaretine (+) benzemesidir.
Kale bir başka taşla önü kapatılmadığı ve gideceği karede bir başka taş bulunmadığı sürece istediği kadar kare oynayabilir. Bu nedenle, kaleler açık veya yarı açık dikeylerde konumlandıkları zaman çok etkilidir (bir başka taş tarafından önleri kapatılmamıştır).
Kale düşman taşın işgal ettiği kareye giderek o taşı alabilir. Kalenin, at gibi taşların üzerinden atlayamadığını unutmayın —eğer önü kapalıysa (başlangıç konumu gibi), o zaman oynayamaz!
Kale Matları ve Son Sıra Matları
Kale pek çok farklı tür mat yapabilir; ama burada en sık görülen üç mat çeşidinin üzerinden geçeceğiz. 1)Tek kale matı, 2)İki kale matı ve 3) Son sıra matı.
Fil ve atın aksine, tek bir kale, yalnızca şahının yardımıyla mat edebilir. Aşağıdaki konumda Beyaz en son Kb8# oynadı! Şahın f6-karesinde Siyah şahın kaçabileceği her kareyi elinden aldığını dikkat edin, kale ise Siyahın şahının sekizinci yatayda kaçabileceği bütün kareleri kontrol etmektedir.
İki kale, tek bir şahı kolayca mat edebilir. Aşağıdaki konumda, Beyaz en son Ka8# oynadı. Dikkat ederseniz b7'deki kale, Siyahın şahını oynamaktan alıkoyar, diğer taraftan a8'deki kale de sekizinci yatayda olası tüm hamleleri o kalenin elinden alır.
Kalenin meşhur olduğu bir başka mat türü de son sıra matıdır. Son sıra matı, tahmin ettiğiniz gibi son sırada mat olduğunda oluşur! Dikkat ederseniz, şahın önündeki piyonlar şahın herhangi bir şekilde kıpırdamasını engelliyor ve kale de sekizinci yataydaki tüm kareleri Siyah şahın elinden alıyor.
Test
Bakalım kalenin nasıl oynadığını tanıyabiliyor musunuz. Aşağıdaki konumda e1-karesindeki beyaz kale, Siyahın e4-karesindeki atını alabilir mi?
Evet, kale, e4-karesindeki atı alabilir. Başka bir konuma bakalım —Beyazın c1'deki kalesi c8-karesine oynayabilir mi?
Sonuç
Oyun başladığında kalelerin nerede olması gerektiğini artık biliyorsunuz, kalenin değerini, kalenin nasıl oynadığını ve kalenin nasıl bazı matlara katkı yaptığını artık biliyorsunuz! Kale hakkında öğrendiklerinizin tadını çıkarın. Kalelerinizin açık hatları eksik olmasın!
Video Dersini İzleyin
Yeni şeyler öğrenmek için yazı okumak harika bir yoldur. Bazıları için video izlemek daha da yardımcı olabilir. Kale hakkında aşağıdaki kısa video dersine bakın!
