Ký hiệu trong cờ vua - Ngôn ngữ của cờ vua!

Ký hiệu trong cờ vua là công cụ tiện lợi cho việc theo dõi các ván đấu, điều này giúp bạn có thể xem lại các ván đấu để phân tích các chiến thuật, lỗi hoặc để chia sẻ chiến tích với bạn bè. Hãy thử các ký hiệu cờ vua ở ván đấu tiếp theo của mình - bạn sẽ cảm thấy không gì sướng bằng việc dùng những dấu chấm phẩy sau mỗi nước đi và từng bước hướng tới chiến thắng.

Ký hiệu đại số

Dạng đơn giản và phổ biến nhất của ký hiệu cờ vua được gọi là Ký hiệu đại số. Ký hiệu này đặt mỗi ô cờ bằng ký tự gồm chữ và số thứ tự.

Trong hình ở trên, quân vua trắng ở ô c3 và vua đen ở ô h5.

Hàng 1 là vị trí kết thúc bàn cờ nơi quân trắng bắt đầu; quân đen thì xuất phát ở hàng 8. Dãy (hoặc cột) là những ký tự chữ từ bên trái trắng cho tới bên phải.

Thêm vào đó, những chữ viết hoa được dùng như sau:

K: Vua
Q: Hậu
R: Xe
B: Tượng
N: Mã
P: quân tốt (ở ký hiệu Việt Nam không có ký hiệu nào cả, ký hiệu quốc tế là P)

Làm thế nào để ghi lại một nước đi

Để làm điều đó, bạn phải cho tên của quân cờ và vị trí bạn mua đưa quân đó đến. Nếu một quân cờ bị bắt, bạn sẽ thêm vào ký hiệu x thay cho "bắt cờ" trước vị trí của ô cờ đích đến.

Ví dụ như trong ván đấu này, quân trắng đi Mc3: Mã đến ô c3. Quân đen đáp trả f5 ( tốt đến ô f5). Quân trắng chơi tiếp e4 và quân đen bắt quân tốt, fxe4, f bắt quân ở ô e4. Chữ f viết thay cho tên quân tốt ở dãy f, vì quân tốt thường không có ký hiệu. Quân trắng đáp trả, Nxe4. Và toàn bộ phần còn lại của ván đấu được viết như sau

...       Nf6

Nxf6+ gxf6

Qh5#

+ là dấu tượng trưng cho chiếu, và # là biểu tượng của chiếu hết.

Một số ký tự đặc biệt

x: bắt quân
0-0: nhập thành
0-0-0: nhập thành bên Hậu
+: chiếu
#: chiếu hết
!: nước đi hay
?: nước đi tồi
Nhiều hơn là có thể dùng !s và ?s để nhấn mạnh.

Tránh sự nhầm lẫn

Xd1 không đủ để định nghĩa nước đi này của quân xe nào?

Ở trong một vài trường hợp, ký hiệu trở nên mơ hồ, hãy thêm vào một ký tự đặc biệt hoặc một con số để thêm chi tiết cho nước đi của bạn. Ví dụ như, Xad1, quân xe từ dãy a đến ô d1, thế là xong. Khi quân tốt bắt quân. luôn thêm vào tên của dãy, như ví dụ fxe4 hay gxf6 ở trên.

Một số ký hiệu khác

Nhiều người chơi ngày nay sử dụng ký tự đại số, nhưng có một vài biến thể:
Ký hiệu đại số dài có thêm cả vị trí xuất phát của một quân cờ mỗi nước đi.

Ký hiệu mô tả, một loại cũ, dùng tên dãy của bàn cờ cho mỗi quân cờ. Ví dụ như, ở dãy c được gọi là QB, hoặc dãy của hậu và tượng. Và hàng được ghi theo góc nhìn của người chơi. Dãy QB3 bên trắng là dãy QB6 bên đen.

Tải bảng ghi ký tự cờ vua miễn phí

Bạn có thể tải miễn phí bộ ghi ký tự này tại đây, hoặc mua một bản ghi ký tự như cái này để ghi chép lại những ký tự, tuy nhiên bạn cũng có thể tự dùng giấy kẻ hàng để viết chúng.