Piyon

Piyonlar satrançtaki en güçsüz taştır; ama şah hariç her taşa terfi edebilirler. Philidor'un bir zamanlar söylediği gibi, "Piyonlar satrancın ruhudur!"

Burada piyonlar hakkında bilmeniz gereken her şey yer almaktadır:

• Piyon
• Piyon Nasıl Hareket Eder?
• Piyon Nasıl Taş Yer ve Geçerken Alma Nedir?
• Terfi
• Test
• Sonuç
• Video Lesson

Piyon

Oyun başladığında, her iki taraf da partiye sekiz piyonla girer. Piyonlar ikinci ve yedinci yatayda oyuna giriş yapar. Beyazın piyonları ikinci; Siyahın piyonları ise yedinci yatayda konumlanmıştır.

Piyon bir puan değerindedir. Diğer taşlara nazaran epey değersiz kabul edilir; ama pek çok konumda üç piyon veya daha fazlası bir hafif taşa denk veya hafif taştan daha kuvvetli kabul edilir (at veya fil).

Piyon Nasıl Hareket Eder?

Yukarıda belirtildiği gibi piyonlar en güçsüz taşlardır. Eğer piyon ilk defa sürülecekse, zaman o piyon tek veya çift kare ilerleyebilir. Dikkat ederseniz, bir piyon bir kez oynadı mı bir daha asla iki kare sürülememektedir.

Bir piyon ancak önünü bir başka taş kapatmıyorsa ilerleyebilir. Aşağıdaki diyagramda, e4-karesindeki Beyaz piyon oynayamaz; çünkü e5-karesindeki Siyah tarafından bloklanmaktadır.

Piyon Nasıl Taş Yer ve Geçerken Alma Nedir?

Piyon her yöne bir kare çapraz alarak ilerler. Aşağıdaki konumda, e4-karesindeki piyonun d5- ve f5-karelerine saldırmakta olduğunu gözlemlemekteyiz

Aşağıdaki konumda e4-karesideki piyon f5'teki Siyah piyonu alabilir; ancak e5'teki piyonu alamaz.

Satrançta piyon alışlarıyla ilgili özel bir kural olan en passant(geçerken alma) da vardır. Eğer Beyaz bir piyon beşinci yataydaysa ve Siyahın ilk piyon hamlesi o piyonu Beyazın piyonunun tam yanına getiriyorsa o zaman Beyaz piyon Siyah piyonu sadece tek kare ileri sürülmüş gibi alabilir. Bu kural, eğer Siyah piyon dördüncü yataya kadar ilerlemiş ve Beyazın ilk hamlesi o piyonu Siyahınkinin tam yanına koyarsa da işe yarar. Bu durumda da Siyah piyon, Beyazın piyonunu sanki tek kare ilerlemiş gibi alabilir. Yalnız bu ancak o hamlede yapabilir!

Aşağıdaki konumda Siyah en son e7-e5 sürdü. Siyah piyon ilk hamlesinde iki kare ileri sürüldüğüne ve doğrudan d5-erinin yanına geldiğine göre Beyaz e-erini dxe6 ile alabilir (ama sadece bu hamle için).

Terfi

Şu ana kadar piyon gözünüze pek kuvvetli görünmedi mi? Pekâlâ, piyonların bir ata, file, kaleye veya vezir terfi etme şansı var! Eğer bir Beyaz piyon sekizinci yataya veya Siyah piyon birinci yataya ulaşırsa, o zaman o piyonu vezir çıkıyor demektir. Artık hangi taşa çıkacağını karar vermek oyuncuya kalmıştır. Vezir terfisi dışında bir alternatif önermek de istenen çözümdür.

Aşağıdaki görselde, a7-karesindeki piyonun a8-karesine ulaşması terfi demektir.. Vezire veya kaleya çıkmak da mata götürecektir!

Bazı özel durumlarda düşük terfi en iyisidir. Düşük terfi, bir piyon; at, fil, kale veya vezire dönüşmesidir. Aşağıdaki konumda, düşük terfi ile at çıkmak mata götürdüğü için en iyi hamledir!

Test

Er hamlelerini ne kadar iyi tanıyabildiğinizi gösteren bir test yapalım. Aşağıdaki konumda Beyazın c7-karesindeki piyonu c8'e oynayabilir mi?

Evet, piyon c8'e oynayıp terfi edebilir! Haydi bir tane daha deneyelim! Beyazın e4'teki piyonu, Siyahın d5'teki piyonunu alabilir mi?

Sonuç

Artık oyun başladığında piyonların oyuna nerede başladığını, piyonların kaç puan değerinde olduğunu, piyonların nasıl oynayıp taş aldığını, geçerken alışın nasıl gerçekleştiğini ve piyonun nasıl terfi ettiğini biliyorsunuz! Piyonlarla ilgili yeni bilginizi test edin!

Video Dersinizi İzleyin

Bir yazı okumak, yeni bir taş hakkında bilgi almak için harika bir yol. Video ders izlemek daha da yardımcı olabilir! Piyon hakkındaki kısa video dersine göz atın!