GM Praggnanandhaa Rameshbabu
Bio
GM Praggnanandhaa Rameshbabu toi pochodzący z Indii arcymistrz, który miał jedną z najbardziej udanych młodzieńczych karier w historii szachów. Praggnanandhaa, który w 2023 roku skończył 18 lat, jest jednym z najmłodszych arcymistrzów i uczestników Turnieju Kandydatów w historii. Jako pierwszy z historycznej czwórki młodych Hindusów (obok arcymistrzów Gukesha D, Arjuna Erigaisiego i Nihala Sarina) zakwalifikował się do Turnieju Kandydatów, a awans do niego zapewnił sobie kilka miesięcy przed Gukeshem.
Ponieważ Rameshbabu jest imieniem odojcowskim, do zawodnika należy zwracać się używając imienia Praggnanandhaa.
Sukcesy jako junior
Praggnanandhaa zdobywał szachowe szlify głównie w Mistrzostwach Świata Juniorów, kiedy to w 2013 r. triumfował w kategorii do lat 8, a w 2015 r. w kategorii do lat 10. Wkrótce potem, w wieku 10 lat, został najmłodszym wówczas w historii mistrzem międzynarodowym, pobijając rekord poprzednika o około rok. Wypełnienie wszystkich trzech norm zajęło mu zaledwie cztery miesiące.
Zdobycie tytułu arcymistrza zajęło mu, co zrozumiałe, nieco więcej czasu, ale nie aż tak długo. Praggnanandhaa uzyskał tytuł GM-a w wieku 12 lat, 10 miesięcy i 13 dni, i był wówczas drugim najmłodszym arycmistrzem w historii. Na dzień pisania tego artykułu (październik 2023 r.) nadal znajduje się w grupie zaledwie pięciu zawodników, którzy zostali arcymistrzami przed 13 rokiem życia.
Na Mistrzostwach Świata Juniorów w 2019 r. Praggnanandhaa wygrał grupę wiekową w kategorii U-18, choć nie miał wtedy nawet 14 lat. Na opublikowanej tuż po mistrzostwach liście rankingowej FIDE z listopada 2019 r. młody reprezentant Indii miał ranking 2586 i zajmował 24. miejsce wśród juniorów w wieku 20 lat i młodszych, jednak w swoim roczniku to on plasował się wtedy najwyżej.
W tym samym roku niezwykle utalentowany 13-latek wygrał również turniej Xtracon Chess Open, zdobywając 8,5/10 pkt i nie ponosząc żadnej porażki. Praggnanandhaa zostawił wówczas w tyle 13 arcymistrzów o rankingu powyżej 2600.
Ciągły rozwój
W kwietniu 2021 r. Praggnanandhaa wygrał Polgar Challenge w Challengers Chess Tour, co dało mu awans do turnieju New In Chess Classic w ramach cyklu Champions Chess Tour.
Congratulations to 15-year-old Indian prodigy Praggnanandhaa on winning the #PolgarChallenge with a round to spare! He'll now join the stars in the next @Meltwater Champions Chess Tour event, starting April 24https://t.co/WzryajqDnF #ChessChallengers #ChessChamps pic.twitter.com/SvNJUANaNs
— chess24.com (@chess24com) April 11, 2021
Następnie Praggnanandhaa trafił na czołówki międzynarodowych portali internetowych podczas Champions Chess Tour w 2022 r. 16-letni wówczas reprezentant Indii pokonał GM-a Magnusa Carlsena w turnieju Airthings Masters, stając się jednocześnie najmłodszym zawodnikiem, który wygrał z Norwegiem od czasu, gdy ten został mistrzem świata. Rok 2022 obfitował również w inne ważne wydarzenia w szachowej karierze Praggnanandhy.
W styczniu Hindus otrzymał zaproszenie do prestiżowego turnieju Tata Steel Masters, w którym udało mu się wygrać trzy partie pomimo tego, że miał najniższy ranking w całej stawce zawodników (o 60 pkt niższy od kolejnego zawodnika). Kilka miesięcy później Praggnanandhaa zdobył brązowy medal z drużyną Indii na Olimpiadzie Szachowej FIDE 2022, zdobywając na trzeciej szachownicy 6,5 pkt w 9 partiach i uzyskując rating performance na poziomie 2767. Jeszcze później w tym samym roku wygrał Mistrzostwa Azji.
Sukces w Pucharze Świata
W lipcu 2023 roku Praggnanandhaa po raz pierwszy przekroczył ranking 2700 w zestawieniu rankingu na żywo. Kolejnym jego sukcesem w tym samym roku było zajęcie drugiego miejsca w Pucharze Świata FIDE. W pierwszych dwóch rundach Praggnanandhaa pokonał arcymistrzów Maxime’a Lagarde’a i Davida Navarę, natomiast w trzeciej odprawił z kwitkiem rozstawionego z nr. 2 GM-a Hikaru Nakamurę, wygrywając mecz 3-1.
W kolejnych dwóch rundach wygrał z GM-em Ferencem Berkesem oraz swoim dobrym znajomym GM-em Arjunem Erigaisim, a w półfinale okazał się lepszy od rozstawionego z nr. 3 GM-a Fabiano Caruany—dzięki zwycięstwu 3,5-2,5 Praggnanandhaa awansował do finału.
W finale niesamowitą passę młodego Hindusa przerwał dopiero Carlsen, choć Pragg i tak zapisał się na kartach historii Pucharu Świata jako najmłodszy zawodnik, jaki kiedykolwiek dotarł do finału rozgrywek. To kolejny rekord ustanowiony przez Praggnanandhę na jego drodze do czołówki najlepszych zawodników na świecie.
Dzięki świetnemu występowi w Pucharze Świata Praggnanandhaa awansował do pierwszej dwudziestki na liście rankingowej na żywo, uzyskując ranking 2727 Elo. II miejsce w rozgrywkach zapewniło mu również miejsce w Turnieju Kandydatów 2024. Praggnanandhaa jest czwartym najmłodszym kandydatem w historii po Carlsenie, GM-ie Bobbym Fischerze oraz Gukeshu.
Turniej Kandydatów
Na liście rankingowej z października 2023 r. Praggnanandhaa wyprzedził kilka aktywnych legend, m.in arcymistrzów Shakhriyara Mamedyarova, Alexandra Grischuka i Maxime'a Vachier-Lagrave’a. Hindus z pewnością nie osiągnął jeszcze maksimum swoich możliwości, a fani szachów – nie tylko z Indii, ale także z całego świata – bacznie śledzą występy niezwykle utalentowanego Praggnanandhy.
